Bazı zamanlarda aç olmadığınızı bildiğiniz halde kendinizi bir şeyler yerken buluyor musunuz? Cevabınız evetse doğru yerdesiniz. Bu davranış, kişilerin yemek yemeyi sadece enerji açığını kapatmak için yapmadığı, lezzet ve keyif almak amacıyla da yemek yemeyi sürdürdüklerini gösteriyor. Açlık kavramına baktığımız zaman iki ayrı açlık tanımıyla karşı karşıya kalıyoruz. Biri homeostatik açlık yani fiziksel olarak açlık hali diğeri ise hedonik açlık… Bu kavramları ilk defa duyuyor olabilirsiniz ancak gün içerisinde birçoğumuz bu açlık durumlarından ikisiyle de karşı karşıya kalmakta. Gelin bu kavramların neleri ifade ettiğine birlikte bakalım…
Homeostatik açlık, en az 8 saatlik besin yokluğuyla birlikte kan şekeri seviyelerinde düşüşlerin gözlenmesiyle oluşan fiziksel bir açlıktır. Hedonik açlığı ise bireyin kendini aç hissetmemesine rağmen bir yemeğe olan arzusu olarak açıklayabiliriz. Aslında hedonik açlığı psikolojik olarak aç olma hali veya bireyin besinlere bağımlılık durumu olarak da açıklayabiliriz. Kişi hedonik açlık durumunda yemek yeme davranışı sadece haz alma ve keyifli zaman geçirme beklentisiyle yapar özellikle kilo verme sürecinde olan bireylerde de sıklıkla karşılaşılmaktadır. Hedonik açlık durumu bireyde yedikçe yeme davranışının görülmesine sebep olur ve sonuç olarak artmış kalori alımıyla beraber kilo alma durumu kaçınılmaz olur. Peki ne yapmak gerekiyor?
- Öncelikle öğün saatlerinizi düzenlemeli ve günlük yaşamınıza uygun olan bir beslenme rutini oluşturmalısınız.
- Yemek yeme zamanında bütün odağınızı yemeğe vermeli ve telefon, televizyon veya herhangi başka bir şeyle ilgilenmemelisiniz. O andan keyif almaya çalışmalı ve tokluk hissini yaşamak için kendinize zaman tanımalısınız.
- Abur cubur ve şeker tüketimini mümkün olduğunca minimumda tutmakta fayda var. Bu besinler besleyici olmamakla birlikte çok çabuk acıkmanıza ve fazla besin alımı yapmanıza sebebiyet verebilir.
- Bol lifli gıdalar tüketmeye özen gösterin. Öğünlerinizde salataları bulundurmayı ihmal etmeyin.
- Canınız tatlı istediğinde bu durumu hurma, kuru kayısı, kuru üzüm gibi kuru meyvelerle geçiştirmeyi deneyin.
- Bir şeyler yeme ihtiyacı hissettiğinizde hemen yemeğe teslim olmayın. O an egzersiz yapmayı deneyebilirsiniz. Açık havada yaptığınız minik bir yürüyüş mutluluk hormonu olarak adlandırdığımız serotonin salınımını uyararak keyfi dolu anlar yaşamanızı sağlayabilir. Ayrıca beslenmenizde yine serotonin hormonun salınımını arttıracak olan muz, ananas, peynir, yumurta, avokado gibi besinleri yeterli miktarlarda bulundurabilirsiniz.
- Her gün yeterli ve düzenli miktarlarda su içmeyi ihmal etmeyin. Vücut bazen susuzluk durumunu da açlık gibi algılayabilir.
- En önemlisi kontrolü elden bırakmayın ve kendinizi iyi gözlemleyin. Unutmayın ki besin tercihleriniz sağlığınızı etkileyen en önemli tercihlerdir!
